مجله حقوقی دلتا

چنانچه تهمت‌زننده نتواند ادعایی که به شخص دیگری نسبت داده‌ را ثابت کند، قانون برای وی مجازات پیش‌بینی کرده است.

افترا و تهمت به دیگران در اصطلاح حقوقی عبارت است از اینکه شخصی عمل مجرمانه‎ای را که برخلاف واقعیت است به فرد دیگری نسبت دهد، بدون آن که بتواند آن را اثبات کند. در مجله دلتا به بررسی جرم افترا و مجازات آن در قانون پرداخته شده است.

جرم افترا در قانون
جرم افترا در دو حالت لفظی و عملی محقق می‌شود. در واقع گاهی تهمت‌زننده به طور لفظی به دیگری افترا می‌زند یا گاهی به قصد متهم کردن فرد، وسایل جرم را در منزل، محل کار یا وسایل شخصی وی قرار می‌دهد، به‌ طوری که وجود آن وسایل ممکن است باعث مجرم نشان دادن آن شخص شود. باید در نظر داشت که یک تفاوت اساسی که بین افترای لفضی و عملی وجود دارد، این است که در افترای لفظی یا شفاهی، شاکی باید آسیب‌هایی را که به اعتبار و آبروی او وارد شده است اثبات کند، زیرا این آسیب‌ها پایدار و مستدل نیست. اما هنگامی که به طور مثال شخص مورد افترای رسانه‌ای قرار می‌گیرد، آسیب‌های وارد شده به اعتبار او پایدار هستند، بنابراین بدون اینکه نیاز به اثبات این آسیب‌ها باشد، دادگاه حکم آن‌ها را صادر می‌کند.

موارد تحقق جرم افترا
۱. تهمت‎زننده جرمی را به صورت صریح و واضح به دیگری نسبت دهد.
۲. جرمی که نسبت داده شده، پوچ و غیر واقعی بوده، یعنی ساخته تخیلات ذهن تهمت‎زننده باشد.
۳. نسبت‎دهنده تهمت با انگیزه ضرر زدن و هتک حیثیت، آن جرم را به شخصی نسبت دهد.
۴. تهمت‌زننده نتواند درستی و صحت موضوعی را که به دیگری نسبت داده است، در دادگاه ثابت کند.
شایان ذکر است اگر کسی از روی عصبانیت و ناراحتی به دیگری بگوید «دزد» یا «کلاهبردار» جرم توهین واقع شده و افترا محسوب نمی‌شود.

مجازات تهمت و افترا
چنانچه تهمت‎زننده نتواند ادعای نسبت داده‌ شده را ثابت کند، قانون با توجه به افترای نسبت داده شده، برای مجرم مجازات پیش‌بینی کرده است.

افترای عملی
هر کس به طور عمد و به قصد متهم کردن دیگری وسایل یا اشیایی را بدون اطلاع آن شخص در منزل، محل کار، جیب یا اشیایی که متعلق به وی است، قرار دهد یا مخفی کند یا به نحوی متعلق به او نشان دهد، و در اثر این اقدام، شخص مذکور تحت تعقیب واقع شود، مرتکب به حبس از ۶ ماه تا سه سال یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شود.

افترای لفظی
در قانون مجازات حبس از یک ماه تا یک سال یا تا ۷۴ ضربه شلاق پیش‌بینی کرده است.

افترای ناموسی
در صورتی که افترا و تهمت‌هایی که نسبت داده می‌شوند، در اصطلاح ناموسی محسوب شوند، برای مرتکب مجازات حد در نظر گرفته شده است.

مطلب پیشنهادی : برای آشنایی بیشتر با نحوه اعاده حیثیت مطلب “ادعای شرف چیست و چگونه می‌توان اعاده حیثیت کرد؟” را مطالعه کنید.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا....