مجله حقوقی دلتا

برای تحقق جرم اختلاس مرتکب باید از کارکنان و کارمندان مؤسسات دولتی و فرقی نمی‌کند که وی رسمی، پیمانی یا قراردادی باشد. بنابراین به کارمند شرکت خصوصی و یا فرد عادی‌ که اموال دولتی را تصاحب کند مختلس گفته نمی‌شود.

اختلاس از جمله جرائمی است که در قانون‌ مجازات اسلامی برای آن‌ مجازات در نظر گرفته شده و با این گونه جرائم با شدت برخورد خواهد شد. اختلاس از جمله جرائم خیانت در امانت است. در مجله دلتا به بررسی جرم اختلاس و مجازات آن پرداخته شده است. پس با ما همراه باشید.

اختلاس چیست و مختلس کیست؟
اختلاس در لغت‌ به معنای گرفتن و سلب کردن است. جرم اختلاس از جمله جرائم زیر مجموعه جرم خیانت در امانت است. این جرم باید توسط مأمور دولت و در ارتباط با مالی که نزد وی به امانت گذاشته شده است اتفاق بیافتد. اختلاس از جمله جرائم غیر قابل گذشت است. به این معنی که حتی اگر شخص خاصی برای وقوع این جرم شکایت نکند، در صورتی که دادستان از وقوع جرم مطلع شود به عنوان نماینده و مدعی العموم می‌تواند شکایت کند.

تعریف اختلاس در قانون مجازات اسلامی ؛
قانون می‌گوید: «هر یک از کارمندان و کارکنان ادارات و سازمان ‌ها یا شوراها و یا شهرداری‌ ها و مؤسسات و شرکت‌ های دولتی و یا وابسته به دولت و یا نهادهای انقلابی و دیوان محاسبات و مؤسساتی که به‌ کمک مستمر دولت اداره می‌شوند و یا دارندگان پایه قضایی و به‌ طور کلی قوای سه‌ گانه و همچنین‌ نیروهای مسلح و مأمورین به خدمات عمومی اعم از رسمی یا غیررسمی‌، وجوه یا مطالبات یا حواله ‌ها یا سهام و اسناد و اوراق بهادار و یا سایر اموال متعلق به هریک از سازمان‌ ها و مؤسسات ‌یاد شده و یا اشخاص را که برحسب وظیفه به آن ها سپرده شده است به نفع خود یا دیگری برداشت ‌و تصاحب کند مختلس محسوب خواهد شد.»

شرایط تحقق جرم اختلاس
برای تحقق جرم مذکور باید شرایطی وجود داشته باشد که در ادامه به آن ها اشاره شده است.

۱. مرتکب از کارکنان و کارمندان مؤسسات دولتی  و فرقی نمی‌کند که وی رسمی، پیمانی یا قراردادی باشد. بنابراین به کارمند شرکت خصوصی و یا فرد عادی‌ که اموال دولتی را تصاحب کند مختلس گفته نمی‌شود.
۲. نسبت به اموال دولت و یا اموال متعلق به اشخاص خصوصی که  نزد دولت است صورت گیرد.
۳. اموال بر حسب وظیفه به مختلس سپرده شده باشند. شایان ذکر است برای تحقق این جرم حتما لازم نیست که وظیفه‌ و مسئولیت کارمند خاطی نگهداری از مالی باشد، بلکه می‌تواند بنا بر وظیفه‌ای که بر عهده دارد به آن مال ارتباط داشته باشد.
۴.شخص مختلس باید مال را به مالکیت خود یا دیگری در آورد. به طور نمونه طبق قانون، اگر مستخدم دولت مقداری از مصالح ساختمانی دولت را ببرد و در ساختمان خانه‌ شخصی خود مصرف کند و در واقع به این وسیله اموال مذکور را تصاحب کند، چنین عملی اختلاس محسوب می‌­شود.
۶. شخص باید به طور عمدی مرتکب این جرم شود.

۶.فرد باید اموالی را به نفع خود یا دیگری تصاحب کند.

مجازات مختلس چیست؟
میزان مجازات این جرم با توجه به ارزش مال اختلاس شده محاسبه می‌شود. قانون در این مورد مقرر می‌کند؛ «در صورتی که میزان اختلاس تا پنجاه هزار ریال باشد مرتکب به شش ماه تا سه سال حبس و شش‌ ماه تا سه سال انفصال موقت و هرگاه بیش از این مبلغ باشد به دو تا ده سال حبس و انفصال دائم از خدمات دولتی و در هر مورد علاوه بر رد وجه یا مال مورد اختلاس به‌جزای نقدی معادل دو برابر آن‌ محکوم خواهد شد.» البته این ماده قانون با توجه به اوضاع کنونی تفسیر و اجرا می‌شود.در مواردی که تمام مال مورد اختلاس یا قسمتی از آن قبل از صدور حکم به هر نحوی برگردانده شود،‌ طبق نظر اداره حقوقی قوه‌ قضاییه آن قسمتی از مال که مشمول حکم قرار خواهد گرفت. شایان ذکر است که دولت برای ترغیب و تشویق افراد مختلس به برگرداندن اموال، تخفیف و معافیت در نظر گرفته است:
«هرگاه مرتکب اختلاس قبل از صدور کیفرخواست تمام وجه یا مال مورد اختلاس را مسترد نمایکند دادگاه او را از تمام یا قسمتی از جزای نقدی معاف می‌کند و اجرای مجازات حبس رامعلق ولی حکم انفصال درباره او اجرا خواهد شد.»

طبق قانون تعزیرات سال ۱۳۷۵، در خصوص اطلاع مدیران ادارات و موسسات دولتی از تحقق جرم اختلاس و عدم اعلام آن ها به مراجع قضایی، می‌توان گفت، هرگاه هر یک از رؤسا یا مدیران یا مسئولان سازمان ‌ها و مؤسسات دولتی که از وقوع جرم اختلاس یا تصرف غیر ‌قانونی، در سازمان یا مؤسسات تحت اداره یا نظارت خود مطلع شده و مراتب را حسب مورد به‌ مراجع صلاحیت ‌دار قضائی یا اداری اعلام نکنند علاوه بر حبس از شش‌ ماه تا دو سال به انفصال موقت از شش‌ ماه تا دو سال محکوم خواهند شد. حال سؤالی که مطرح می‌شود این است که مجازات شروع به جرم اختلاس چیست؟ لازم است ابتدا مشخص شود شروع به جرم در قانون به چه مرحله ای گفته می‌شود. شروع به جرم، مرحله‌ای قبل از ارتکاب جرم و به معنای اقداماتی است که در جهت اجرای جرم صورت گرفته است و قبل از آن‌ که جرم به مرحله اجرا در بیاید، برای ارتکاب آن انجام می‌شود اما به دلیل یک مانع، جرمی که هنوز به طور کامل صورت نگرفته است، متوقف می‌شود و به سرانجام نمی‌رسد. شروع به جرم، نشان دهنده وجود عمد و قصد در رفتار شخص مجرم است و به همین دلیل برای شروع به جرم نیز مجازات در نظر گرفته شده است. برای مثال کارمندی که اموالی را که به حسب وظیفه به او سپرده‌ اند، داخل اتومبیل خود می‌گذارد و قبل از خروج از محل کار، در پارکینگ دستگیر می‌شود، به جرم شروع به اختلاس محکوم خواهد شد. حال باید دید قانون برای شروع به جرم اختلاس چه مجازاتی در نظر گرفته است.

بر اساس قانون،«مجازات شروع به اختلاس حسب مورد حداقل مجازات مقرر در همان مورد خواهد بود و در صورتی‌که نفس عمل انجام شده نیز جرم باشد، شروع کننده به مجازات آن جرم نیز محکوم‌ می‌شود. مستخدمان دولتی علاوه بر مجازات مذکور چنانچه در رتبه‌ مدیرکل یا بالاتر و یا هم‌تراز آنها باشند به انفصال دائم از خدمات دولتی و در صورتی‌ که در مراتب پایین‌تر باشند به شش ماه تا سه‌ سال انفصال موقت از خدمات دولتی محکوم می‌شوند.»

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا ....

به موجب قانون مجازات اسلامی، تمام جرائمی که اطفال و نوجوانان در سنین ۹ تا ۱۸ سال تمام شمسی مرتکب می‌‌شوند، در دادگاه اطفال مورد رسیدگی قرار می­‌گیرند. حتی در حالتی که جرم ارتکابی، به‌ صورت دسته‌ جمعی همراه با بزرگسالان انجام شده باشد، جرم کودکان و نوجوانان در دادگاه اطفال مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.

جرائم اطفال از جمله موضوعات بسیار مهم اجتماعی است که قانونگذار با توجه به حساسیت و روحیات کودکان و نوجوان به دقت به آن پرداخته است و عملکرد قانون به گونه ای است که اگر جرمی از سوی آن ها اتفاق افتاد به شیوه ای متفاوت از بزرگسالان رسیدگی شود. به همین دلیل در صورت ارتکاب جرم نحوه رسیدگی به شکلی است که تنش و آسیب به کودکان وارد نشود و به همین دلیل افرادی که در فرایند رسیدگی به پرونده، با کودکان سر و کار دارند باید از دانش روان شناسی کودک، مددکاری اجتماعی و جرم شناسی اطلاع و آگاهی لازم داشته باشند. در ادامه با مجله دلتا همراه باشید.

نحوه رسیدگی به جرائم اطفال
رسیدگی به جرائم اطفال بزهکار باید طوری باشد که آن ها را برای سازگاری و بازگشت دوباره به جامعه آماده کند. این امر مستلزم دادرسی ویژه و خاصی است به این معنا که باید از ابتدا که کودک با مقامات انتظامی و قضایی به لحاظ ارتکاب اعمال مغایر با قانون مواجه می‌شود تا پایان رسیدگی به اتهام او رعایت شود. همچنین رسیدگی به جرم باید کاملاً غیر علنی و با حفظ حریم کودک و نوجوان انجام گیرد. و تشکیل پرونده شخصیت که حاوی اظهار نظر متخصصان مختلف علوم پزشکی، روان شناسی، مددکاری اجتماعی و جرم شناسی است، در کنار پرونده کیفری به منظور اتخاذ تصمیم مناسب با شخیصت طفل یا نوجوان ضرورت دارد.

دادگاه اطفال به چه ‌جرائمی رسیدگی می‌کند؟
به موجب قانون مجازات اسلامی، تمام جرائمی که اطفال و نوجوانان در سنین ۹ تا ۱۸سال تمام شمسی مرتکب می‌‌شوند، در دادگاه اطفال مورد رسیدگی قرار می­‌گیرند. حتی در حالتی که جرم ارتکابی، به‌ صورت دسته‌ جمعی همراه با بزرگسالان انجام شده باشد، جرم اطفال و نوجوانان در دادگاه اطفال مورد رسیدگی قرار می‌گیرد. حال اگر در جریان رسیدگی به جرم، سن متهمی که زیر هجده سال است، از هجده سال بیشتر نباشد، باز هم دادگاه اطفال و نوجوانان به جرم وی رسیدگی خواهد کرد، اما چنانچه قبل از رسیدگی دادگاه، سن متهم از هجده سال بیشتر باشد، به اتهام او در دادگاه کیفری بزرگسالان رسیدگی می‌شود. شایان ذکر است که حضور والدین یا سرپرست طفل یا نوجوان، وکیل مدافع تعیین شده، شاکی، اشخاصی که نظر آنان در تحقیقات مقدماتی شنیده‌ شده است، شهود و مطلعان و مددکار اجتماعی سازمان بهزیستی الزامی است و برای حاضر شدن افراد دیگر، برای مثال خود طفل، دادگاه باید موافقت کند.
دادگاه اطفال و نوجوانان، در جرائم مهمی مانند قتل، سرقت­‌ های مسلحانه، آدم‌‌ ربایی و… که در قانون مجازات­ سنگینی برای آن ها در نظر گرفته شده است، به ولی یا سرپرست قانونی متهم ابلاغ می‌­کند که برای او وکیل تعیین کنند و در صورت عدم تعیین وکیل یا عدم حضور وکیل بدون عذر موجه، دادگاه موظف به تعیین وکیل است. اما در جرائم سبک مانند شکستن شیشه‌ اتومبیل، ولی یا سرپرست قانونی می‌تواند خودش از متهم دفاع یا وکیل تعیین کند. همچنین در این نوع از جرائم، نوجوان نیز می‌­تواند از خودش دفاع کند.

مشاوران دادگاه اطفال و نوجوانان
در دادگاه اطفال و نوجوانان حضور مشاور الزامی است. به همین منظور رئیس کل دادگستری استان، در راستای اقدامات تربیتی و حمایتی از اطفال و نوجوانان برای هر شعبه از دادگاه اطفال حداقل چهار نفر مرد و زن را از بین متخصصان علوم تربیتی، روان‌شناسی، جرم شناسی، مددکاری اجتماعی، افراد دانشگاهی و فرهنگیان آشنا به مسائل روان‌ شناختی و تربیتی کودکان و نوجوانان، اعم از شاغل یا بازنشسته، به مدت دو سال (در صورت اقتضا انتخاب مجدد آنان بلامانع است) به عنوان مشاور دادگاه انتخاب می­‌کند. البته شایان ذکر است که مشاورین دادگاه مستشار نیست و حق رای ندارند. و برای حفظ حق و حقوق کودکان و نوجوانان کلیه اقدامات در راستای قوانین و مقررات قضایی صورت می‌گیرد.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا ....

زن و شوهر نابارور باید تقاضای خود را برای دریافت جنین به دادگاه خانواده ارائه دهند. این زوج ها باید شرایطی داشته باشند که در قانون آیین نامه اهدا جنین بیان شده است.

اهدای جنین از جمله مسائلی است که قانون به آن پرداخته است. اهدای جنین به معنای واگذاری داوطلبانه و رایگان یک یا چند جنین حاصل از باروری آزمایشگاهی سلول جنسی نر و ماده یک زوج سالم به یک زوج نازا است. در این مطلب به موضوعات زیر می‌پردازیم. در ادامه با مجله دلتا همراه باشید.

اهدای جنین‌
شرایط دریافت جنین چگونه است؟
آیا به جنین اهدایی ارث تعلق می‌گیرد؟
آیین نامه اجرایی قانون اهدا جنین
بر طبق قانون نحوه اهدا جنین، مراکز تخصصی درمان ناباروری این اجازه را دارند که با رعایت ضوابط شرعی و قانونی، و پس از دریافت موافقت کتبی از زن و شوهری که صاحب جنین هستند، جنین‌ یا جنین های که از تلقیح خارج از رحم حاصل شده اند را به رحم زنانی که پس از ازدواج و انجام اقدامات پزشکی ناباروری آن‌ ها اثبات شده است منتقل کنند. بنابراین باید زوجی که قصد اهداء جنین را دارند موافقت و رضایت کتبی خود را اعلام کنند.

شرایط اهدا جنین‌
طبق قانون آیین نامه اهدا جنین، زوج های اهدا کننده باید دارای شرایطی باشند که در زیر به آن ها اشاره شده است:
• از نظر قانونی و شرعی‌ زن و شوهر باشند.
• سلامت متعارف جسمی و روانی و ضریب هوشی مناسب‌ داشته باشند.
• نداشتن اعتیاد به مواد اعتیادآور و روان‌گردان‌.
• مبتلا نبودن به بیماری های صعب‌ العلاج نظیر ایدز، هپاتیت و …
تبصره ـ مراکز مجاز تخصصی درمان ناباروری مکلفند قبل از دریافت جنین از اهداکنندگان‌، شرایط فوق را احراز و شناسایی کنند.

شرایط دریافت جنین چگونه است؟
طبق قانون زن و شوهر نابارور باید تقاضای خود را برای دریافت جنین به دادگاه خانواده ارائه دهند. این زوج ها باید شرایطی داشته باشند که در ادامه بیان شده است. البته شرایط دریافت جنین همان شروطی هستند که طبق آیین نامه اهدا جنین، بایستی زوج های اهدا کننده داشته باشند.
• زن و شوهر با توجه به گواهی معتبر پزشکی، امکان بچه ‌دار شدن نداشته باشند و زن استعداد دریافت جنین را داشته باشد.
• زوج ها دارای صلاحیت اخلاقی و رفتاری باشند.
• هیچ یک از زن یا شوهر محجور نباشند. (یعنی مجنون یا سفیه یا صغیر نباشند)‌
• عدم ابتلا به بیماری‌ های صعب‌ العلاج.
• عدم اعتیاد به مواد مخدر.
• زن و شوهر باید تابعیت جمهوری اسلامی ایران را داشته باشند.

شایان ذکر است که وظایف و تکالیف زوج های اهدا گیرنده جنین و طفل متولد شده از لحاظ‌ نگهداری، تربیت، نفقه و احترام همانند وظایف و تکالیف پدر و مادر است. بررسی صلاحیت زن و شوهر متقاضی در دادگاه خانواده، خارج از نوبت و‌ بدون رعایت تشریفات آئین دادرسی مدنی صورت خواهد گرفت و در صورت عدم تأیید صلاحیت‌ زوج ها، امکان درخواست تجدیدنظر وجود دارد.

آیا به جنین اهدایی ارث تعلق می‌گیرد؟
می‌توان گفت قانونگذار در خصوص مساله نسب و ارث جنین اهدایی سکوت کرده است. اما در فقه اسلامی در این ارتباط چندین نظریه وجود دارد. در واقع برخی از فقها، معتقدند که نطفه متعلق به هر شخصی که باشد، او پدر و مادر واقعی طفل است. بر طبق این نظریه رابطه وراثت، حضانت، محرمیت در ازدواج و… بین آن‌ ها و فرزند برقرار است. اما دسته ای دیگر معتقدند که ملاک رابطه نسبی، هم مالک بودن جنین و هم زایمان است. بر این اساس مواردی همچون وراثت، محرم بودن و… بین صاحبان جنین و زنی که صاحب رحم است از یک طرف وجود دارد و نیز از سوی دیگر با طفل رابطه نسبی برقرار است. در واقع بدون توجه به اختلاف نظراتی که در خصوص ارث بری جنین وجود دارد می‌توان گفت، زوجی که طفل را به دنیا می‌آورند و برای او شناسنامه دریافت می‌کنند بر اساس برخی از قوانین و مقررات از جمله قاعده اماره فراش و از نظر عرفی پدر و مادر طفل تلقی می‌شوند و تمام وظایف و تکالیف میان آنها برقرار است.
قاعده اماره فراش ؛
اماره فراش یکی از قواعد فقهی است و در مواردی که به انتساب طفل به پدر شک و تردید وجود داشته باشد با توجه به این قاعده، طفل متولد در زمان زوجیت متعلق به شوهر است، البته به این شرط ‌که از تاریخ رابطه جنسی تا زمان تولد کودک، کمتر از ۶ ماه و بیشتر از ۱۰ ماه نگذشته باشد).

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا....

زن و شوهر نابارور باید تقاضای خود را برای دریافت جنین به دادگاه خانواده ارائه دهند. این زوج ها باید شرایطی داشته باشند که در قانون آیین نامه اهدا جنین بیان شده است.

اهدای جنین از جمله مسائلی است که قانون به آن پرداخته است. اهدای جنین به معنای واگذاری داوطلبانه و رایگان یک یا چند جنین حاصل از باروری آزمایشگاهی سلول جنسی نر و ماده یک زوج سالم به یک زوج نازا است. در این مطلب به موضوعات زیر می‌پردازیم. در ادامه با مجله دلتا همراه باشید.

اهدای جنین‌
شرایط دریافت جنین چگونه است؟
آیا به جنین اهدایی ارث تعلق می‌گیرد؟
آیین نامه اجرایی قانون اهدا جنین
بر طبق قانون نحوه اهدا جنین، مراکز تخصصی درمان ناباروری این اجازه را دارند که با رعایت ضوابط شرعی و قانونی، و پس از دریافت موافقت کتبی از زن و شوهری که صاحب جنین هستند، جنین‌ یا جنین های که از تلقیح خارج از رحم حاصل شده اند را به رحم زنانی که پس از ازدواج و انجام اقدامات پزشکی ناباروری آن‌ ها اثبات شده است منتقل کنند. بنابراین باید زوجی که قصد اهداء جنین را دارند موافقت و رضایت کتبی خود را اعلام کنند.

شرایط اهدا جنین‌
طبق قانون آیین نامه اهدا جنین، زوج های اهدا کننده باید دارای شرایطی باشند که در زیر به آن ها اشاره شده است:
• از نظر قانونی و شرعی‌ زن و شوهر باشند.
• سلامت متعارف جسمی و روانی و ضریب هوشی مناسب‌ داشته باشند.
• نداشتن اعتیاد به مواد اعتیادآور و روان‌گردان‌.
• مبتلا نبودن به بیماری های صعب‌ العلاج نظیر ایدز، هپاتیت و …
تبصره ـ مراکز مجاز تخصصی درمان ناباروری مکلفند قبل از دریافت جنین از اهداکنندگان‌، شرایط فوق را احراز و شناسایی کنند.

شرایط دریافت جنین چگونه است؟
طبق قانون زن و شوهر نابارور باید تقاضای خود را برای دریافت جنین به دادگاه خانواده ارائه دهند. این زوج ها باید شرایطی داشته باشند که در ادامه بیان شده است. البته شرایط دریافت جنین همان شروطی هستند که طبق آیین نامه اهدا جنین، بایستی زوج های اهدا کننده داشته باشند.
• زن و شوهر با توجه به گواهی معتبر پزشکی، امکان بچه ‌دار شدن نداشته باشند و زن استعداد دریافت جنین را داشته باشد.
• زوج ها دارای صلاحیت اخلاقی و رفتاری باشند.
• هیچ یک از زن یا شوهر محجور نباشند. (یعنی مجنون یا سفیه یا صغیر نباشند)‌
• عدم ابتلا به بیماری‌ های صعب‌ العلاج.
• عدم اعتیاد به مواد مخدر.
• زن و شوهر باید تابعیت جمهوری اسلامی ایران را داشته باشند.

شایان ذکر است که وظایف و تکالیف زوج های اهدا گیرنده جنین و طفل متولد شده از لحاظ‌ نگهداری، تربیت، نفقه و احترام همانند وظایف و تکالیف پدر و مادر است. بررسی صلاحیت زن و شوهر متقاضی در دادگاه خانواده، خارج از نوبت و‌ بدون رعایت تشریفات آئین دادرسی مدنی صورت خواهد گرفت و در صورت عدم تأیید صلاحیت‌ زوج ها، امکان درخواست تجدیدنظر وجود دارد.

آیا به جنین اهدایی ارث تعلق می‌گیرد؟
می‌توان گفت قانونگذار در خصوص مساله نسب و ارث جنین اهدایی سکوت کرده است. اما در فقه اسلامی در این ارتباط چندین نظریه وجود دارد. در واقع برخی از فقها، معتقدند که نطفه متعلق به هر شخصی که باشد، او پدر و مادر واقعی طفل است. بر طبق این نظریه رابطه وراثت، حضانت، محرمیت در ازدواج و… بین آن‌ ها و فرزند برقرار است. اما دسته ای دیگر معتقدند که ملاک رابطه نسبی، هم مالک بودن جنین و هم زایمان است. بر این اساس مواردی همچون وراثت، محرم بودن و… بین صاحبان جنین و زنی که صاحب رحم است از یک طرف وجود دارد و نیز از سوی دیگر با طفل رابطه نسبی برقرار است. در واقع بدون توجه به اختلاف نظراتی که در خصوص ارث بری جنین وجود دارد می‌توان گفت، زوجی که طفل را به دنیا می‌آورند و برای او شناسنامه دریافت می‌کنند بر اساس برخی از قوانین و مقررات از جمله قاعده اماره فراش و از نظر عرفی پدر و مادر طفل تلقی می‌شوند و تمام وظایف و تکالیف میان آنها برقرار است.
قاعده اماره فراش ؛
اماره فراش یکی از قواعد فقهی است و در مواردی که به انتساب طفل به پدر شک و تردید وجود داشته باشد با توجه به این قاعده، طفل متولد در زمان زوجیت متعلق به شوهر است، البته به این شرط ‌که از تاریخ رابطه جنسی تا زمان تولد کودک، کمتر از ۶ ماه و بیشتر از ۱۰ ماه نگذشته باشد).

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا....

تخلفات و جرائم کارکنان دولت در قانون رسیدگی به تخلفات اداری مطرح شده است. برخی از تخلفات علاوه بر این که محکومیت انتظامی را در پی دارد، مطابق قوانین جزایی جرم و قابل مجازات نیز خواهد بود.

تخلفات اداری کارمندان دولت به اعمالی گفته می‌شود که حیثیت و شأن اداری کارمندان دولت را خدشه دار کند یا موجب نقض قوانین و مقررات و یا حقوق اشخاص حقیقی یا حقوقی شود. از جمله این جرائم می‌توان به ارتشا، اختلاس، تصرف غیر قانونی و تبانی در معاملات دولتی اشاره کرد که در واقع بیشترین جرائم کارکنان دولت محسوب می‌شوند.

به گزارش مجله دلتا اعمال و رفتاری که توسط کارکنان دولتی رخ می‌هد و موجب نقض قوانین و مقررات و یا از بین رفتن حقوق اشخاص شود، از جمله تخلفات اداری کارمندان دولت محسوب می‌گردد. برای آشنایی بیشتر با مصادیق جرائم کارکنان دولت و نحوه رسیدگی به این جرائم و همچنین دادگاهی که به موجب قانون صلاحیت رسیدگی به موضوع را دارد.

انواع جرائم کارکنان دولت
این تخلفات و جرائم در قانون رسیدگی به تخلفات اداری مطرح شده است. برخی از تخلفات اشاره شده، علاوه بر این که محکومیت انتظامی را در پی دارد، مطابق قوانین جزایی جرم و قابل مجازات نیز خواهد بود. به برخی از مهم ترین مصادیق تخلفات اداری که جرم نیز محسوب می‌شوند، در ادامه اشاره شده است:
۱ – تهمت و افترا و هتک حیثیت افراد
۲ – اخاذی
۳ – اختلاس
۴– تبعیض یا غرض ورزی و یا روابط غیر اداری در اجرای قوانین و مقررات نسبت به اشخاص( منظور از اشخاص موضوع ماده ۶۰۵ قانون مجازات اسلامی است.)
۵ – تسامح و سهل انگاری در حفظ اموال و اسناد و وجوه دولتی، و همچنین ایراد خسارات به اموال دولتی
۶– افشای اسرار و اسناد محرمانه اداری

دادگاه رسیدگی به تخلفات اداری
مجتمع قضائی ویژه کارکنان دولت وظیفه رسیدگی به جرائم کارکنان دولت را دارد. در واقع به موجب نظر قانونگذار از سال ۱۳۷۳ صلاحیت رسیدگی به جرائم کارکنان دولت به داسرا ها و دادگاه های عمومی جزایی محول شده است.

طبق قانون، شرح وظایف دادسرای رسیدگی به جرائم کارکنان دولت به شرح زیر است:
• رسیدگی به جرائم مربوط به کتاب و رسانه اعم از مطبوعات ، سینما ، تئاتر و اینترنت
• رسیدگی به جرائم ارتشاء و اختلاس کلیه کارکنان دولت و نیروهای مسلح از درجه سرگرد به بالا
• رسیدگی به جرائم شهرداران مناطق تهران و معاونان آن ها
شایان ذکر است که بر اساس قانون ‌اگر کارمند در رابطه با وظیفه و شغل اداری‌ خود مرتکب جرم شود، در دادگاه جزایی مرکز استان به جرم او رسیدگی می‌شود. به طور مثال اگر یک کارمندی در پرند مرتکب توهین به یک فرد عادی شود به دلیل آن که یک جرم عادی مرتکب شده، دادگاه پرند به این پرونده رسیدگی می‌کند ولی اگر در ارتباط با شغل و وظایف اداری‌ خود مرتکب جرم شود در دادگاه جزایی مرکز استان که شهر تهران باشد به این پرونده رسیدگی خواهد شد.

شما می توانید مطالب بیشتری را درمجله حقوقی مجله دلتا مطالعه کنید.

افرادی که قرار است خانه یا ملکی را اجاره کنند بهتر است قبل از اجاره در مورد صاحب خانه تحقیق کنند. این افراد باید صاحب خانه و کسی را که با او قرارداد می‌بندند به خوبی بشناسند. چرا که این کار واقعاً شما را از دردسرهای بعدی نجات می‌دهد.

اجاره خانه مبله چند سالی است که در کشور رواج پیدا کرده است. این سبک از اجاره می‌تواند به صورت اجاره روزانه یا ماهانه و حتی سالانه صورت بگیرد. از این رو در این مطلب هدف این است که مهم ترین نکات در مورد اجاره آپارتمان و سوئیت مبله و تنظیم قرارداد اجاره را که دانستن آن لازم است  تشریح کنیم. در ادامه با مجله دلتا همراه باشد.

نکات اساسی اجاره آپارتمان و سوئیت مبله
آپارتمان یا سوئیت مبله به اتاق یا خانه ای می‌گویند که دارای مبل و اثاث زندگی باشد. صاحب خانه ها در این نوع از اجاره به دلایل مختلف از جمله مهاجرت، تغییر موقت محل زندگی و … امکان جا به جایی کامل وسایل را ندارند و نمی‌خواهند هزینه اجاره انبار را تقبل کنند، از طرفی مستاجر یا طرف تقاضا هم با این مدل از اجاره آپارتمان می‌تواند از هزینه کردن برای برخی لوازم منزل صرف نظر کند. مهم ترین عوامل و بحث هایی که در زمان اجاره آپارتمان یا هر نوع ملک دیگری مورد توجه است، مبلغ و میزان اجاره بهای ملک و همچنین ودیعه و شرایط قرارداد است. اما شایان ذکر است که اجاره آپارتمان مبله شروطی دارد که باید موجر و مستاجر به آن ها دقت کنند. در زیر به این موارد اشاره شده است.

الف) امکانات ضروری برای اجاره خانه مبله
اتاق نشیمن مبله که دارای یک مبل و میز است.
کف پوش؛ حداقل موکت یا فرش شده باشد.
اتاق‌ خواب دارای تختخواب باشد.
آشپزخانه دارای امکانات اساسی باشد که این لوازم شامل یخچال، اجاق‌گاز، آبگرمکن و ماشین لباسشویی می‌شود.
ظروف پخت غذا به اندازه لازم موجود باشد.

ب) احراز و شناسایی مدارک مستاجر
یکی از مواردی که ممکن است برای موجر در این گونه قراردادها اتفاق بیافتد، خیانت در امانت است. از این رو موجر باید حتما مدارک شناسایی مستاجر را رویت و هویت او را شناسایی کند.

ج) مبلغ اجاره خانه مبله
در اجاره آپارتمان مبله، مبلغ اجاره متناسب با مدت اقامت خواهد بود. پس در ابتدا باید مدت اقامت و مبلغ اجاره مشخص شود. هزینه دریافتی با توجه به موقعیت آپارتمان و تجهیزات آن، به‌ عنوان اجاره‌ بها تعیین می‌شود. همچنین در برخی ایام سال که جا به جایی‌ ها کمتر است مثل فصل زمستان، موجران به ناچار در قیمت‌ ها تجدیدنظر می‌کنند که لازم است مستاجران این نکته را در نظر داشته باشند. بهتر است قبل از اجاره دادن آپارتمان از وسایل عکس گرفته شود. و نیز لوله‌ های آب و شیرآلات، سیستم برق ساختمان، وسایل گرمایشی و سرمایشی خانه و در و پنجره‌ ها در حضور مستاجر امتحان شود. وسایل موجود در خانه بررسی و از سالم بودن آن‌ ها اطمینان حاصل شود. و در نهایت همه این موارد باید در یک چک لیست تائید و در ضمیمه قرارداد به امضای دو طرف برسد.

د) انعقاد قرارداد
این نوع از اجاره نامه نیز معمولاً از ۶ ماه تا چند سال قابل تنظیم است. شایان ذکر است که امکان اجاره واحدها به‌ صورت روزانه وجود ندارد، هر چند برخی موجران این عمل را انجام می‌دهند. مطمئن ترین راه این است که قرارداد در یک بنگاه معاملات ملکی معتبر منعقد تا کد رهگیری هم صادر شود. لازم است مواردی در قرارداد ذکر شوند که در ادامه به آن ها اشاره می شود.
• تاریخ شروع و اتمام قرارداد
• اطلاعات مکتوب درباره مبلغ اجاره‌ و ودیعه
• شرایط فسخ قرارداد از جانب صاحب‌ خانه
• شرایط جریمه مستأجر در صورت ترک زودتر از موعد خانه
• وظایف و مسئولیت‌ های مربوط به هزینه تعمیرات و خسارات
سؤال بسیاری از موجران این است که در خصوص خسارت‌ ها چطور با مستأجر به توافق برسیم؟
باید در نظر داشت که طبق عرف تمام قراردادها، مستاجر مبلغی را به‎ عنوان ودیعه به موجر پرداخت می‌کند. این مبلغ می‌تواند به عنوان تضمینی برای جبران خسارات احتمالی ناشی از اجاره آپارتمان باشد. در ضمن بهتر است که خانه را بیمه کنید.

نکاتی که در زمان اجاره خانه مبله بهتر است رعایت شود
۱. برای مستاجر بهترین زمان ممکن به منظور مذاکره و گرفتن امتیازات لازم و دلخواه در خصوص اجاره بهای کمتر و تعمیرات خانه دقیقا قبل از اسباب کشی است. مستاجر باید قبل از رفتن به خانه جدید تمام در ها، پنجره ها، اتصالات، قفل ها و در کل تمام واحد را بررسی و همچنین چراغ ها و وسایل سرمایشی و گرمایشی را خاموش و روشن کند.

۲. مستاجران در هنگام اجاره ﺁپارتمان دلخواه واقع گرا و منطقی باشند تا بعداً دچار مشکل نشوند. به طور مثال، افرادی که درپی اجاره ﺁپارتمان یا سوئیت مبله ای هستند در بسیاری از مواقع با خانه هایی رو به رو می‌شوند که از بودجه آن ها خیلی بیشتر است ولی چون خانه مورد پسند آن ها واقع شده، آن را اجاره می‌کنند. این یکی از نکات بسیار مهم است که اجاره آپارتمان نباید بیشتر از ۳۰ درصد درآمد ناخالص شما باشد.

۳. شناخت دقیق از صاحب خانه یکی دیگر از مواردی است که حتماً باید مستاجران به آن توجه کنند. بسیاری از افراد فکر می‌کنند که در زمان اجاره ملک، فقط باید مستاجر را شناخت و در مورد او تحقیق کرد چون کسی که قرار است اجاره را پرداخت کند مستاجر است در صورتی که این یک باور و تصور اشتباه است. افرادی که قرار است خانه یا ملکی را اجاره کنند بهتر است قبل از اجاره در مورد صاحب خانه تحقیق کرده و او را به خوبی بشناسند. چرا که این کار واقعاً شما را از دردسرهای بعدی نجات می‌دهد.

۴. بیمه اجاره نشینی در زمان اجاره آپارتمان؛ بسیاری از مستاجران تصور می‌کنند چون ملک برای خودشان نیست بنابراین نیازی نیست که بیمه داشته باشند. دانستن این نکته حائز اهمیت است که این نوع بیمه در زمان وقوع حوادث بسیار با ارزش است.

۵. هنگام اجاره آپارتمان یا سوئیت های مبله توجه به تحویل وسایل و لوازم خانه، یکی دیگر از نکاتی است که افراد متقاضی اجاره باید رعایت کنند. در واقع این سبک خانه ها مزایای زیادی برای متقاضیان دارد ولی به دلیل وجود وسایلی که از ابتدا داخل منزل بوده، اجاره کردن و تحویل دادن آن می‌تواند کمی پیچیده باشد، که اگر افراد به آن توجه نکنند قطعا با مشکل مواجه می‌شوند.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا ....

هنگامی که بین دو طرف یک معامله قراردادی بسته می‌شود، افراد می‌توانند علاوه بر تعهداتی که به طور قانونی با امضای قرارداد به عهده آن‌ ها گذاشته می‌شود، شرایطی را به عقد اضافه کنند که دو طرف باید بر اساس آن رفتار کنند. این شروط که به آن‌ ها شروط ضمن عقد گفته می‌شود، در صورتی از نظر قانونی معتبر است که با اصل قرارداد در تضاد و اختلاف نباشد.

هنگام عقد ازدواج بخاطر شادی و هیجان فراوان دختران و پسران بدون این که شرایط ۱۲ گانه مندرج در عقدنامه را مطالعه کنند و از مفاد این شروط به طور کامل اطلاع داشته باشند، بندهای مختلف را امضا می‌کنند. در حالی که شاید اصلا خبر نداشته باشند عدم رعایت این شروط ضمن عقد ازدواج چه آثاری برای هر یک از زن و مرد در پی خواهد داشت؟ در ادامه با مجله دلتا همراه باشید.

شروط ضمن عقد نکاح در سند ازدواج
هنگامی که بین دو طرف یک معامله قراردادی بسته می‌شود، افراد می‌توانند علاوه بر تعهداتی که به طور قانونی با امضای قرارداد بر عهده آن‌ ها گذاشته می‌شود، شرایطی را به عقد اضافه کنند که دو طرف باید بر اساس آن رفتار کنند. این شروط که به آن‌ ها شروط ضمن عقد گفته می‌شود، در صورتی از نظر قانونی معتبر است که با اصل قرارداد در تضاد و اختلاف نباشد (اصل قرارداد آن چیزی است که طرف های عقد برای رسیدن به آن قرارداد بسته اند). حال در عقد ازدواج، مرد از لحاظ حقوقی مکلف به پرداخت مهریه و نفقه و زن موظف به تمکین از مرد می‌شود. در کنار این موارد، زن از نظر قانونی می‌تواند شروطی را ضمن عقد ازدواج در عقدنامه قید کند. از مهم ترین شروط ضمن عقد ازدواج می‌توان به وکالت در طلاق، حق تحصیل، حق اشتغال، حق خروج از کشور، حق حضانت فرزندان در صورت طلاق و حق تعیین مسکن اشاره کرد.

شروط ضمن عقد ازدواج دو دسته هستند
دسته اول؛ شروط از پیش تعیین شده که در تمام عقدنامه‌ ها موجود بوده و بدون نیاز به درخواست از دفتر ازدواج و طلاق، در سند ازدواج به شکل تایپ شده وجود دارند.
دسته دوم؛ شروط مازادی هستند که زوج ها تمایل دارند بر شروط دیگر اضافه شده و حقوق دیگری را برای دو طرف مشخص کنند.

شروط ضمن عقد شامل چه مواردی است؟
۱. استنکاف (خودداری) شوهر از دادن نفقه به مدت شش ماه.
۲. بد رفتاری غیر قابل تحمل مرد با زن و فرزندان.
۳. بیماری خطرناک غیر قابل درمان مرد در حدی که سلامت زن را به خطر اندازد.
۴. جنون مرد در مواردی که فسخ نکاح شرعاً ممکن نباشد. به عبارت دیگر دیوانه بودن مرد در زمانی که امکان فسخ نباشد.
۵. اشتغال مرد به کاری که به حیثیت و آبروی زن و مصالح خانوادگی او لطمه می‌زند.
۶. محکومیت شوهر به حکم قطعی به مجازات پنج سال حبس یا بیشتر
۷. اعتیادی که به اساس خانوادگی ضرر بزند. مانند اعتیادی که منجر به بیکاری مرد، فروش اثاثیه منزل و وارد کردن ضرر به سلامت جسمی و روحی زن و فرزند شود.

۸. ترک بدون علت خانواده یا غیبت یکسره شش ماهه بدون دلیل موجه.
۹. محکومیت قطعی مرد در اثر ارتکاب به جرم و اجرای هرگونه مجازات اعم از حد و تعزیر در اثر ارتکاب به جرمی که مغایر با حیثیت خانوادگی و شئون زن باشد.
۱۰. در صورتی که پس از گذشت پنج سال مرد در خصوص فرزند دار شدن مشکل داشته باشد.
۱۱. در صورتی که مرد مفقودالاثر شود و ظرف شش ماه پس از مراجعه زن به دادگاه پیدا نشود.
۱۲. مرد، همسر دیگری بدون رضایت و اجازه زن اختیار کند.
مواردی که در بالا ذکر شد شروط ۱۲ گانه ای است که در عقدنامه قید شده است.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا ....

در قرارداد مشارکت در ساخت مالک زمین و سازنده ساختمان با هم شریک هستند و در نهایت همان چیزی که در قرارداد مشارکت در ساخت قید شده، از نظر قانونی اعتبار دارد.

قرارداد مشارکت قراردادی است که از طریق آن اشخاص حقیقی یا حقوقی، سرمایه مادی یا معنوی خود را به صورت سهم الشرکه نقدی یا غیر نقدی معین کرده(سهم الشرکه حقی است که افراد با آوردن بخشی از سرمایه در شرکت دارا می‌شوند.) و به صورت مشترک و مشاع و برای انجام کار معین در زمینه فعالیت‌ های تولیدی، بازرگانی و خدماتی برای مدت محدود و به قصد منفعت بردن به‌ کار می‌گیرند. در مجله دلتا انواع قرارداد مشارکت توضیح داده شده و آثار حقوقی قراردادهای مشارکت در ساخت بررسی می شود.

قرارداد مشارکت و موارد استفاده از آن چیست؟
همانطور که در ابتدا ذکر شد موارد استفاده از این قراردادها شامل صادرات کالا، خدمات، تولید و فروش محصول، واردات کالا به قصد فروش، بازرگانی داخلی، احداث مسکن انفرادی و انبوه‌ سازی و واردات ماشین آلات، مواد اولیه و ابزار کار است. رایج ‌ترین شکل قراردادهای مذکور، قرارداد مشارکت در ساخت، قرارداد مشارکت مدنی با بانک و قرارداد مشارکت مدنی خصوصی است.

قرارداد مشارکت در ساخت
طبق قوانین مشارکت در ساخت در این قرارداد مالک زمین و سازنده ساختمان با هم شریک هستند و در نهایت همان چیزی که در قرارداد مشارکت در ساخت قید شده، از نظر قانونی اعتبار دارد. به این معنا که مالک و سازنده ‌ای که قرارداد را امضا می‌کنند، در ابتدا به دنبال سودی هستند که از این توافق به دست می‌آورند. باید توجه داشت که در این گونه قرارداد، تعیین میزان سهم مالک و سازنده، معمولا به صورت توافقی است و برای آن قانونی وجود ندارد. در هر صورت، اکثر افراد سعی می‌کنند در این موارد از آنچه که در عرف معمول است تبعیت کنند. به همین دلیل سود مالک و سازنده در ابتدا محاسبه می‌شود. قبل از عقد قرارداد، سرمایه ای که‌ هر کدام از طرف ها آورده اند و نیز سهم ‌‎الشرکه آن‌ ها به نسبت سرمایه ای که با خود آورده اند در قرارداد محاسبه می‌شود تا سودی بیش تر از آورده شخص، برای وی در نظر گرفته نشود.

معمولاً در قراردادهای مشارکت در ساخت پیش‌ بینی می‌کنند که در پایان قرارداد، ساختمانی که ساخته شده به چه صورت و با چه شرایطی بین طرف های تقسیم شود. در قراردادهای مذکور افراد غالباً برای مواردی همچون میزان سهم الشرکه و یا تعهداتی که زمان عقد قرارداد به آن ها توجه نشده است با یکدیگر به اختلاف بر می‌خورند. شایان ذکر است که یکی از طرف‎ های قراردادهای مشارکت در ساخت، مالک است که آورده‌ وی همان زمین و یا یک ملک معمولاً کلنگی است. طرف دیگر قرارداد، شریک یا سازنده است که آورده‌ او هزینه‌ های مربوط به ساخت و ساز ملک جدید است.
از آنجا که در قرارداد ساخت، مالک زمین و سازنده با هم شریک هستند باید پیش از انعقاد قرارداد سهم هرکدام نسبت به آورده‎ او تعیین و در قرارداد ذکر شود.

نحوه تقسیم سود و سهام در قرارداد های مشارکت با بانک
قرارداد مشارکت مدنی بانکی به معنی ادغام کردن سرمایه بانک با طرف مقابل قرارداد، برای انجام فعالیت‌ هایی مانند بازرگانی، تولیدی و خدماتی و به منظور سوددهی به هر دو طرف قرارداد است. این سرمایه می‌تواند به‌ صورت نقدی یا غیر نقدی باشد. شایان ذکر است که مقدار سود مورد نظر برای هر دو طرف باید بر اساس قوانین و مقرراتی باشد که برای بانک ‌ها تعیین می‌شود. به این صورت که مقدار سرمایه و سهمی که به عنوان سود برای فرد متقاضی از طرف وی پیشنهاد می‌شود در اختیار بانک قرار می‌گیرد و بعد از درخواست، بانک آن را بررسی می‌کند و در این مرحله سهم بانک و شریک (فرد متفاضی) و همچنین نسبت سود بانک و شریک، بر اساس کلیه قوانین و مقرراتی که برای بانک‌ ها تعیین شده، مشخص خواهد شد. سرانجام چنانچه فعالیت موردنظر، برای بانک سود اقتصادی در بر داشته باشد، با درخواست متقاضی، موافقت کرده و قراردادی بین آنها بسته می‌شود.

نحوه سوددهی بین بانک و شریک چگونه است؟
به این صورت است که در اواخر هر سال، بانک، سود به دست آمده از شراکت را بین طرف مقابل و خود تقسیم می‌کند. این سود با توجه به سرمایه هر دو طرف بین آن ها تقسیم خواهد شد.

نحوه تقسیم سود و سهام در قراردادهای مشارکت مدنی خصوصی
قرارداد مشارکت مدنی خصوصی به معنای ادغام سرمایه و دارایی‌ های نقدی یا غیر نقدی اشخاص حقیقی یا حقوقی متعدد به منظور منفعت و تقسیم سود است.
 در قرارداد مشارکت مدنی سرمایه آورده هر یک از دو طرف باید به تفصیل در قرارداد قید شود تا برای تعیین سود، شرکا با مشکل مواجه نشوند. عموماً پرداخت سود سالانه در این قرارداد مشارکت بر عهده مالک است و نیز تحویل تمام سود حاصل از مشارکت در پایان قرارداد به مالک با دریافت رسید کتبی صورت می‌گیرد.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا ....

در شکایات و دعاوی مربوط به خانواده، هم دادگاه محل اقامت زن و هم دادگاه محل اقامت مرد (خوانده) صلاحیت رسیدگی به پرونده را دارند.

دادگاه خانواده همان طور که از نام آن مشخص است دادگاهی است که قوه قضاییه به منظور رسیدگی به اختلافات مرتبط با امور خانواده تاسیس کرده است. و به همین دلیل دادگاه های دیگر صلاحیت رسیدگی به دعاوی مربوط به این دادگاه ها را نخواهند داشت. در مجله دلتا به بررسی صلاحیت دادگاه خانواده طبق قانون حمایت خانواده پرداخته شده است.

صلاحیت دادگاه خانواده چیست؟
بر اساس قانون حمایت خانواده، قوه قضاییه مکلف است در هر حوزه به تعداد کافی شعبه دادگاه خانواده تشکیل دهد. اما در شهر های کوچک که این دادگاه تشکیل نشده است دادگاه مستقر در آن حوزه به امور مربوط به دعاوی خانوده نیز رسیدگی می‌کند. اما در شهر های مورد نظر پرونده های ازدواج و طلاق، به نزدیک ترین دادگاه فرستاده می‌شود. طبق قانون حمایت خانواده، وجود قاضی مشاور زن علاوه بر قاضی رسیدگی کننده پیش بینی شده است. قضات دادگاه مذکور باید متاهل و حداقل چهار سال سابقه خدمت قضایی داشته باشند. قاضی مشاور می‌بایست ظرف سه روز از ختم دادرسی به طور مکتوب در مورد موضوع دعوی اظهار نظر و مراتب را در پرونده قید کند. و قاضی انشاء کننده رأی باید در دادنامه به نظر قاضی مشاور اشاره و چنانچه با نظر او مخالف باشد با ذکر دلیل نظریه وی را رد کند.

بر اساس ماده ۴ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۲ رسیدگی به امور و دعاوی زیر در صلاحیت دادگاه خانواده است :

نامزدی و خسارات ناشی از برهم زدن آن
نکاح دائم، موقت و اذن در نکاح
شروط ضمن عقد نکاح
ازدواج مجدد
جهیزیه
مهریه
نفقه زوجه و اجرت‌ المثل ایام زوجیت
تمکین و نشوز (عدم تمکین)
طلاق، رجوع، فسخ و انفساخ نکاح، بذل مدت و انقضای آن
حضانت و ملاقات طفل
نسب
رشد، حجر و رفع آن (برای اطلاع از مفهوم رشد و حجر به مواد ۱۲۰۷ و ۱۲۰۸ قانون مدنی مراجعه شود.)
ولایت قهری، قیمومت، امور مربوط به ناظر و امین اموال محجوران و وصایت در امور مربوط به آنان
نفقه اقارب (نفقه خویشاوندان)
امور راجع به غایب مفقودالاثر
سرپرستی کودکان بی‌سرپرست
اهدای جنین
تغییر جنسیت

درخواست طلاق
در شکایات و دعاوی مربوط به خانواده، هم دادگاه محل اقامت زن و هم دادگاه محل اقامت مرد (خوانده) صلاحیت رسیدگی به پرونده را دارند. به طور مثال درخواست طلاق از جانب زن و او مقیم تهران است و همسر وی شیراز است. در این موارد زن می‌تواند دادخواست طلاق را به دادگاه خانواده تهران یا اصفهان، هر کدام که تمایل داشته باشد تقدیم کند. شایان ذکر است که در شهر تهران با توجه به وسعت و جمعیت فراوان شعب بسیاری وجود دارد و روش متداول این است که پرونده به نزدیک ترین دادگاه به محل اقامت زن برای رسیدگی ارجاع می‌شود. درخصوص ساعت کار دادگاه خانواده و یا نشانی سایت دادگاه خانواده تهران باید بیان کرد که ساعت کار دادگاه مثل همه ادارات دولتی است و فرقی با آن ها ندارد و ضمنا هیچ کدام از دادگاه های مذکور، سایت مستقل برای اطلاع رسانی ندارند. البته ذکر این نکته لازم است که شماره تلفن ۱۲۹ مربوط به پاسخ به سوالات حقوقی وابسته به قوه قضاییه است. شایان ذکر است که برخی از مسائل حقوقی مربوط به خانواده در شوراهای حل اختلاف، رسیدگی می‌شود. معمولاً نفقه معوقه یا نفقه فرزندان که کمتر از ۲۰ میلیون تومان باشد و یا استرداد جهیزیه از طریق شورای حل اختلاف انجام می‌شود.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی ....

در تصادفاتی که منجر به فوت می‌شود حتی به فرض گذشت اولیای دم، دادستان موظف به تعقیب و اجرای دعوای عمومی و شکایت از راننده مقصر است.

تصادف رانندگی به دلایل مختلفی از جمله بی احتاطی، بی مبالاتی، رعایت نکردن نظامات دولتی، مهارت نداشتن راننده وسیله نقلیه موتوری اتفاق می‌افتد. به گزارش مجله دلتا عوامل متعددی برای بالا بودن آمار تصادفات منجر به فوت در ایران وجود دارد، ولی بدون شک یکی از مهم‌ ترین این عوامل، خطای انسانی و بی‌ توجهی افراد به قانون است.

تصادف منجر به فوت راننده مقصر
قتل به طور کلی به سه دسته تقسیم می‌شود که عبارتند از :
۱. قتل عمد که مجازات آن قصاص است.
۲. قتل غیر عمد که مجازات آن پرداخت دیه است.
۳. قتل خطای محض که مجازات آن پرداخت دیه از سوی عاقله (بستگان مرد نسبی پدر و مادری یا پدری) تعیین شده است.
بنابر تقسیم بندی یاد شده ، قتل ناشی از تصادف رانندگی، قتل عمد محسوب نمی‌شود و قصاص ندارد. حتی اگر راننده به دلیل رعایت نکردن موارد قانونی مانند سرعت غیر مجاز، مقصر باشد. در واقع تردیدی نیست که عملکرد راننده در تجاوز از سرعت مقرر یا سبقت غیر مجاز، عملی عمدی است، ولی هنگامی که به واسطه سبقت مزبور یا تجاوز از سرعت مجاز تصادف می‌کند، معلوم است که تصادف، مقصود مرتکب نبوده است و قتل اتفاق افتاده از این سهل انگاری، قتل شبه عمد محسوب می‌شود.

حکم تصادف منجر به فوت بدون گواهینامه چیست؟
به رغم تصور عموم مردم مبنی بر عمدی بودن قتل ناشی از تصادف راننده بدون گواهینامه، باید گفت که نداشتن گواهینامه باعث تغییر نوع و ماهیت قتل از غیر عمدی به عمد نیست. طبق قانون، اگر در زمان وقوع حادثه رانندگی منجر به قتل، یکی از موارد زیر وجود داشته باشد، راننده متخلف مجازات شدید‌تری نسبت به حالت عادی خواهد داشت، ولی ماهیت قتل کماکان شبه عمد تلقی خواهد شد. این موارد عبارتند از :
• راننده در حالت مستی باشد.
• فاقد گواهینامه رانندگی باشد.
• با سرعت غیر مجاز یا سبقت غیر مجاز رانندگی کند.
• وسیله نقلیه دارای عیب و نقص فنی باشد.
شایان ذکر است، اگر در تصادف رانندگی که منجر به صدمه بدنی یا فوت افراد می‌شود، راننده بدون گواهینامه باشد، باز هم بیمه موظف به پرداخت خسارت به مصدوم یا وراث متوفی است، ولی شرکت بیمه پس از پرداخت خسارت، می‌تواند برای دریافت آن به راننده فاقد گواهینامه رجوع کند. در مواردی که قتل ناشی از تصادفات رانندگی به دلیل مصرف مشروبات الکلی یا غیر آن باشد هم همین شرایط صدق می‌کند.

مجازات راننده مقصر
در تصادفاتی که منجر به فوت می‌شود حتی به فرض گذشت اولیای دم، دادستان موظف به تعقیب و اجرای دعوای عمومی و شکایت از راننده مقصر است و به این دلیل می‌توان گفت که این عمل جزء جرائم غیر قابل گذشت است به این معنا که صرفاً با گذشت شاکی خصوصی پرونده مختومه نمی‌شود بلکه دادستان هم می‌تواند به عنوان مدعی العموم درخواست شکایت را در دادگاه مطرح کند و همچنین با گذشت شاکی خصوصی رسیدگی به پرونده متوقف نخواهد شدو فقط دیه از سوی اولیای دم، قابل گذشت است و فرد مرتکب قتل حتی در صورت رضایت خانواده مقتول، به مجازات حبس و یا جریمه نقدی محکوم می شود. شایان ذکر است صندوقی به نام صندوق خسارات بدنی وجود دارد که در صورتی که مصدوم یا وراث متوفی به هر دلیلی از جمله فراری بودن راننده مقصر حادثه یا ورشکستگی شرکت بیمه، نتوانند دیه خود را از شرکت بیمه دریافت کنند، این شرکت مکلف به پرداخت دیه به این اشخاص است. بنابراین هرگاه بی احتیاطی یا رعایت نکردن مقررات دولتی یا مهارت نداشتن راننده به قتل غیر عمد منتهی شود، مجازات زیر را به همراه می‌آورد.

برای دیدن مطالب بیشتر  مجله حقوقی دلتا را دنبال کنید ...